Kołatek domowy (Anobium punctatum)

Kołatek domowy – informacje ogólne

Kołatek domowy (łac. Anobium punctatum) to występujący pospolicie na obszarze całej Polski szkodnik drewna użytkowego (obrobionego), którego żerowanie niestety przynosi poważne szkody. Kołatek zaliczany jest do rodziny kołatkowatych, tj. owadów z rzędu chrząszczy. W dorosłym stadium rozwoju kołatek domowy osiąga rozmiary do 5 mm długości, a charakteryzuje go zwarta, walcowata budowa oraz ubarwienie w kolorze brązowym lub brunatnym.

Kołatek domowy – występowanie

Populacja kołatka domowego rozprzestrzeniła się na obszarze całej Europy, jak również w Australii, Nowej Zelandii oraz Ameryce Północnej i Afryce Południowej. Szkodnik ten w Polsce jest obecny praktycznie na terenie całego kraju ze względu na sprzyjające warunki temperaturowe oraz preferowaną przez niego wilgotność.

Jeśli chodzi o żerowanie, to kołatek domowy atakuje przede wszystkim drewno pochodzące z gatunków liściastych, rzadziej zasiedla odmiany iglaste. Charakterystyczne dla kołatka domowego, w stosunku do innych drewnojadów jest to, że preferuje on również drewno zawilgocone oraz nie odstrasza go niższa temperatura. Dlatego też często kołatek domowy żeruje na drewnie znajdującym się w słabo ogrzewanych pomieszczeniach jak np. piwnice.

Kołatek domowy – cykl rozwojowy, larwa

Rozwój kołatka domowego obejmuje cztery podstawowe stadium: jaja, larwę, poczwarkę oraz dorosłą postać owada, czyli chrząszcza. Należy nadmienić, że w korzystnych warunkach temperaturowych cykl rozwojowy kołatka domowego może trwać nawet przez cały rok, ale przyjęte jest, że szkodnik ten rozmnaża się głównie od czerwca do końca sierpnia. Wówczas samica składa jednorazowo od 30 do 60 jaj, których czas wylęgu wynosi od około dwóch tygodni do miesiąca.

Larwa kołatka domowego po wylęgu z jajeczek wgryza się w strukturę drewna i rozpoczyna żerowanie, drążąc w drewnie tunele/kanały o szerokości otworu 1-3 mm. W wyniku żerowania larwa o białej lub kremowej barwie zasypuje wydrążone otwory odchodami oraz mączką drzewną. Jedna larwa kołatka domowego może żyć w drewnie przez okres od roku do czterech lat.

Kołatek domowy – wyrządzane szkody

Szkody zachodzące w wyniku obecności i żerowania kołatka domowego sprowadzają się do degradacji drewna. Drążenie kanałów trwale osłabia strukturę drewna, co prowadzi ostatecznie do osłabienia całej konstrukcji. Trzeba dodać również, że kołatek domowy nie atakuje wyłącznie drewna młodego. Szkodnik ten upodobał sobie żerowanie na drewnie, którego wiek bardzo często wynosi nawet kilkaset lat, przez co wyrządza on nieodwracalne szkody w drewnianych kościołach, cerkwiach oraz innych obiektach o ogromnej wartości zabytkowej.

(Zdjęcie w nagłówku – wikipedia pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%82atek_domowy)